Vraag:
Hoe voorkom je stagnatie tijdens het funderingsherstel van een monument?
Antwoord:
Funderingsherstel aan een rijksmonument komt vaak voor. In het westen van het land is de verlaging van de waterstand vaak de boosdoener; daardoor ontstaat namelijk paalrot in de historische houten funderingen. Verspreid over Nederland zijn er verschillende oorzaken voor aantasting van funderingen. Funderingsherstel is altijd vergunningsplichtig.
Vooronderzoek
Een monument heeft een geschiedenis: vaak is er verbouwd of zijn er voorzieningen aangelegd onder het pand. Om niet verrast te worden door allerlei obstakels is het verstandig om vooronderzoek in het gemeentelijk archief te verrichten. Zaken die je vooraf kunt ondervangen, hoef je tijdens de uitvoering niet op te lossen. Zo voorkom je vooraf stagnatie in het bouwproces.
Onverwachte vondsten in de bodem
De ervaring leert echter dat niet alles uit het vooronderzoek naar boven komt. Oude funderingen, riolen die dwars door het pand lopen, houten funderingen onder de vloer en ga zo maar door. Het is niet uitgesloten dat je dieper in de grond nog iets tegen komt. Door in het werk het palenplan nauwkeurig uit te zetten en op de posities van de palen met een lans de eerste 2 à 3 meter voor te prikken, kan je veel onaangenaam oponthoud voorkomen.
Als er tijdens het voorprikken een obstakel wordt geconstateerd, zijn er verschillende manieren om dit op te lossen. In overleg met de constructeur kan de positie van een heipaal verplaatst worden, zodat het object in de grond ongemoeid blijft. Ook is het mogelijk het object te vergruizen met een grote boor aan de heistelling.
Altijd overleggen
Welke oplossing ook gekozen wordt, bij onverwacht aangetroffen objecten in de grond dient altijd overleg gevoerd te worden met de monumentenafdeling van de betreffende gemeente. Als het palenplan wordt aangepast, moet dat in overleg met de gemeentelijke constructeur. Daarnaast kan het nodig zijn archeologisch onderzoek te doen.
Foto boven: bij funderingsherstel worden vaak oude fundamenten aangetroffen. Soms is het mogelijk het palenplan aan te passen en om de oude resten heen te werken.
Foto onder: bij funderingsherstel komt het voor dat een oude vloer wordt aangetroffen. Dan kunnen de heipalen, met zo min mogelijk schade, door het object heen geboord worden.
Deze vraag werd beantwoord door Vakgroep-lid B2 Restauratie uit Volendam.
Voor meer informatie: www.b2restauratie.nl
