Een mooie toekomst voor ons erfgoed

Vele kerken en kloosters, fabrieken, schoolgebouwen en boerderijen hebben hun functie verloren. Een leegstaand monument valt al snel ten prooi aan verloedering en verval. Gelukkig behoort het herbestemmen van monumenten inmiddels tot de normale praktijk van de erfgoedzorg. Met een nieuwe functie kan een monument behouden blijven.

De leden van de Vakgroep Restauratie weten door hun ervaring goed de mogelijkheden van een monument in te schatten en kunnen daardoor betere ramingen opstellen met realistische bedragen. De haalbaarheid van een project wordt zo aanzienlijk verbeterd. Ook kunnen de leden adviseren over maatregelen, die wel of juist niet nodig zijn. Daarmee zijn de bij de Vakgroep aangesloten restauratieaannemers van grote waarde voor opdrachtgevers, die een monument gaan herbestemmen.

Comforteisen en duurzaamheid

Herbestemmingen gaan vaak gepaard met andere (comfort)eisen. Daarnaast vindt momenteel een energietransitie plaats. Zodoende worden er steeds meer verduurzamingsmaatregelen genomen bij monumenten. Duurzaamheid stelt alle betrokkenen bij het monument voor de uitdaging om een goede balans te vinden tussen het behoud van cultuurhistorische waarden van een monument en de wens van de opdrachtgever een monument te verduurzamen. Lukt dit, dan heeft het monument een mooie toekomst.

Verduurzamingsmaatregelen vragen soms om een forse bouwkundige of visuele ingreep waarbij het van belang is dat de monumentale waarden worden gerespecteerd. Dit vraagt om creatieve oplossingen. In de praktijk blijken niet alle onderdelen van het monument even waardevol. De ‘aanraakbaarheid’ van het gebouw en zijn onderdelen is per monument wisselend en divers. Er bestaan geen uniforme oplossingen voor de verduurzaming van gebouwd erfgoed. Ieder monument kent zijn eigen dilemma’s en vraagt om een eigen aanpak om te komen tot een gewenste en acceptabele oplossing. Verduurzamen betekent daarom dus vooral het leveren van maatwerk.

Realistisch en efficiënt

Vakgroepleden zijn gewend om in historische gebouwen te werken en kunnen samen met andere erfgoedspecialisten, zoals de restauratiearchitecten en de gespecialiseerde aannemers in de restauratie, risico’s op waarde schatten. Dit helpt de opdrachtgever om realistisch en efficiënt te budgetteren. Met de juiste maatregelen heeft de eigenaar weer jarenlang plezier van het monument én kunnen we het monument in goede staat doorgeven aan toekomstige generaties.

De ruime gezamenlijke ervaring van de Vakgroepleden die is opgedaan in projecten die reeds gerealiseerd zijn, wordt door middel van kennisdeling ingezet voor verduurzamingsopgaven van nieuwe projecten. Door kennis en ervaring onderling te delen, creëren we meerwaarde voor toekomstige opgaven.

Handige links voor het verduurzamen van uw monument

Als eerste stap controleert u of uw pand een beschermd monument is. U kunt hier kijken of uw pand beschermd is als rijks- provinciaal of gemeentelijk monument.

Inlezen

Er is heel veel informatie over verduurzaming van gebouwen te vinden. Hieronder treft u enkele handige sites aan over verduurzaming van monumenten en verduurzaming in het algemeen.

Mocht u in uw monument te maken krijgen met schade, dan kunt u de Schadeatlas raadplegen. De Schadeatlas biedt een beeld van alle soorten schade, die aan metselwerk, natuursteen, voeg- en pleisterwerk en beton kunnen ontstaan. De Schadeatlas gaat uitgebreid worden met schadebeelden van hout.